In de Europese top vijf: de breedlipneushoorn

Noordelijke en zuidelijke soort

Breedlipneushoorns worden op het moment van schrijven wereldwijd in 186 dierenparken gehouden, waar in totaal 728 dieren leven: 307 mannetjes en 421 vrouwtjes. Hoewel de noordelijke breedlipneushoorn praktisch is uitgestorven (er leeft helaas nog maar één dier in het wild), is de zuidelijke breedlipneushoorn van alle nog levende neushoornsoorten nog het meest talrijk in het wild. Niet van al deze 728 dieren kan met zekerheid gesteld worden dat ze honderd procent zuiver tot de zuidelijke breedlipneushoorns behoren, maar van 673 dieren is dat in ieder geval wel het geval. Wanneer we het verder in deze tekst over ‘breedlipneushoorns’ hebben, hebben we het dus over deze groep zuidelijke breedlipneushoorns. In Europa zijn 75 dierenparken te vinden met in totaal 294 breedlipneushoorns: 127 mannetjes en 167 vrouwtjes.

In Burgers’ Zoo leven momenteel acht breedlipneushoorns: 5 mannetjes en 3 vrouwtjes. Belangrijk daarbij is om te vermelden dat we slechts één volwassen mannetje hebben: de overige vier mannetjes zijn allemaal nog jonge dieren. Op termijn zullen die vier jonge mannetjes wanneer ze rond de drie jaar oud zijn verhuizen naar andere dierenparken in het kader van het Europese populatiemanagementprogramma.

In Arnhem zijn de laatste jaren regelmatig jonge neushoorns te bewonderen. Sterker nog: de fok verloopt bijzonder voorspoedig in Burgers’ Zoo! Sinds 1977 zijn er maar liefst 14 neushoorntjes ter wereld gekomen in onze Safari. We staan hierdoor al enkele jaren stevig in de Europese top vijf van meest succesvolle fokkers van breedlipneushoorns. Serengeti-Park Hodenhagen (Duitsland), Knowsley Safari Park (Engeland), ZSL Whipsnade Zoo (Engeland) en Safaripark Beekse Bergen uit Hilvarenbeek complementeren het kwintet. We hebben in Arnhem zowel een vruchtbaar mannetje als twee vruchtbare vrouwtjes, wat het succes grotendeels verklaart.

Bij breedlipneushoorns zien we in het wild dat volwassen mannetjes solitair leven, hun territorium markeren met mesthopen en urine en slechts in de paartijd de vrouwtjes opzoeken. Na de paringen gaat het mannetje alweer snel zijn eigen weg. Zo’n territorium van een mannetje overlapt meestal de leefgebieden van meerdere vrouwtjes. Bij breedlipneushoorns vormen vrouwtjes die nauw verwant zijn, bijvoorbeeld zussen, met hun jongen vaak kleine groepjes. De vier andere neushoornsoorten in de wereld leven hoofdzakelijk solitair, zowel de mannetjes als de vrouwtjes. Ook in dierenparken zie je daarom dus vaker combinaties van één volwassen mannetje met meerdere volwassen vrouwtjes, mits het dierenpark in kwestie daarvoor ook de benodigde leefruimte kan bieden uiteraard.

Onze neushoorns

In Arnhem leven de (momenteel) acht breedlipneushoorns op een uitgestrekte savannevlakte in de Safari. Zij delen hun leefgebied onder andere met giraffen, zebra’s en diverse antilopensoorten. Achter de schermen beschikken we daarnaast over een groot buitenverblijf waar we eventueel bepaalde dieren tijdelijk kunnen plaatsen. Bijvoorbeeld wanneer een moeder met haar pasgeboren jong voor het eerst naar buiten gaat, of als we het solitair levende mannetje tijdelijk apart willen zetten. Ook in ons park zien we het mannetje vaak zijn eigen plan trekken, los van het groepje vrouwtjes met hun jongen. Buiten de paartijd dulden de volwassen vrouwtjes het volwassen mannetje meestal ook niet in hun buurt.

Met onze succesvolle fokresultaten leveren we een belangrijke aanwas voor het Europese populatiemanagementprogramma waardoor ook in de toekomst een gezonde dierentuinpopulatie van deze indrukwekkend diersoort kan blijven bestaan.

Bekijk hier een video over een jong neushoorntje