Uiterlijke kenmerken

De broodboom is een flinke boom met bladeren die wel bijna een meter lang kunnen zijn. De vorm van de bladeren is qua algehele omtrek ovaal tot eivormig, maar aan de randen zijn de bladeren diep gelobd. De kenmerkende vruchten zijn groen, bijna kogelrond en wegen ongeveer een kilo. Deze vruchten hebben een oneffen oppervlak, maar ook weer niet zoveel structuur als de nog grotere vruchten van de nauwe familie van de broodboom, de jackfruitboom.

Eigenschappen van de Broodboom

Bijzondere aanpassing aan de leefomgeving

Bijzondere aanpassing aan de leefomgeving

De broodboom is een echte bewoner van het tropisch regenwoud. Hij heeft minimaal 2000 mm neerslag per jaar nodig, dat is veel meer dan dat er in Nederland valt. Ook heeft hij jaarrond hoge temperaturen nodig, 15 graden Celsius vindt hij al te fris. Wel is hij tolerant voor zout in de grond en hij kan ook op koraalzand groeien. Dat maakt het mogelijk dat hij in Azië op de archipels tot aan de kust voorkomt.

Wist u dit al over de broodboom?

  • Het verhaal gaat dat de muiterij op het schip ‘Bounty’ mede veroorzaakt werd door broodbomen. Aan boord waren veel jonge boompjes, om deze soort als latere koolhydraat-leveranciers te introduceren op Tahiti. De bemanning was niet blij met het feit dat het schaarse drinkwater aan de boompjes werd gegeven.
  • Een enkele boom kan tussen 50 en 200 vruchten per jaar voortbrengen, dat is zo’n 200 kilo om te oogsten!
  • De vrucht van de broodboom komt niet voort uit één bloemetje, maar wordt door de hele bloeiwijze gevormd, met tal van bevruchte bloemen. Botanici noemen dit een ‘verzamelvrucht’. Andere voorbeelden voor dit type vrucht zijn de ananas en de vrucht van de plataan.
Plant-dier-relatie

Plant-dier-relatie

Insecten, vooral bijen, komen op de bloemen van deze boom af. Het is echter niet duidelijk of ze daadwerkelijk noodzakelijk zijn voor de bestuiving. Mogelijk wordt de broodboom vooral bestoven door de wind. Waar de broodboom in Zuidoost-Azië in het bos en niet in een tuin groeit, krijgt hij om zijn vruchten bezoek van allerlei vruchten etende dieren zoals de Aziatische olifant en de orang-oetan.

Gebruik door de mens

Gebruik door de mens

De vruchten van de broodboom vormen in sommige Aziatische regio’s een basisvoedsel voor de mensen. De vruchten bevatten veel zetmeel, net als aardappelen en granen. Men maakt er deeg van, of bakt of frituurt het in reepjes gesneden vruchtvlees. Er zijn veel gecultiveerde varianten, die geen zaden meer aanmaken. Anderzijds zijn er ook cultivars die juist veel en vrij grote zaden vormen, want ook deze worden graag gegeten. Ook het hout van deze boom wordt gebruikt, onder meer voor het bouwen van huizen en vervaardigen van kano’s.

Bedreiging & bescherming

Bedreiging & bescherming

De broodboom aan sich is niet bedreigd. Maar een aantal nauw verwante soorten uit hetzelfde plantengeslacht wordt als kwetsbaar gecategoriseerd door de experts van de Rode Lijst.

De broodboom in Burgers’ Bush

De broodboom in Burgers’ Bush

Een mooi, groot exemplaar broodboom staat op een centrale plek in de Bush. U vindt de boom tegenover de serre, bij de ontmoetingsplek met het ronde afdak. De broodboom in de Bush draagt regelmatig vruchten. Om gasten te waarschuwen voor vallende vruchten, is er ook een bord geplaatst onder de boom. Dat helpt mensen meteen om omhoog te kijken en de vruchten pas te ontdekken. Zo’n bord hebben de toerako’s niet nodig. Deze vogels weten de broodvruchten wel te waarderen. Ze hakken met hun snavels in de vruchten om aan het vruchtvlees te komen. Een leuke, tropische aanvulling op hun normaal dieet!