De zuurzak, ook wel guanábana of graviola genoemd, groeit als een boom die tien meter hoog kan worden. Hij heeft een gladde grijze bast en de stam wordt meestal niet al te dik. Ook een jonge, kleine boom van een meter of twee kan al vruchten dragen. De jonge takken zijn enigszins behaard en de bladeren zijn ovaal van vorm en gaafrandig. Heel opvallend zijn de vruchten van de zuurzak. Die groeien direct aan de stam, een verschijnsel dat cauliflorie genoemd wordt. Het zijn vrij grote en felgroene vruchten die 6 kilo kunnen wegen en tot 35 centimeter groot kunnen worden. De zuurzak lijkt schubjes te hebben met punten aan het einde. Die punten zijn echter buigzaam, dus je kunt een vallende zuurzak gewoon vangen zonder pijnlijke vingers te krijgen. Als je de vrucht opensnijdt, zie je prachtig roomwit vruchtvlees en grote zwarte pitten erin. Hij ruikt heerlijk bloemig en zoet! Het vruchtvlees wordt wel snel bruin, dus snel verwerken (of direct opeten) is een vereiste.
Deze boom heeft een hoge luchtvochtigheid nodig en een warm klimaat om goed te kunnen gedijen. Je kunt hem makkelijk uit zaad opkweken en hij groeit snel. De wortels van de boom gaan echter niet diep de grond in, dus hoewel deze Annona het beste tegen droogte kan van alle Annona’s die er zijn, heeft de zuurzak wel structureel bewatering en enigszins vruchtbare grond nodig.
Het aromatische van de vruchten ontgaat ook de dieren niet. Als de vruchten bijna helemaal rijp zijn, wordt het interessant voedsel voor vogels en fruitetende vleermuizen. Daarnaast is de zuurzak een waardplant voor de Graphium agamemnon, een vlinder die zijn eitjes onder de bladeren van de plant legt. Die soort hebben wij in de Bush niet, maar in het wild doen de rupsen van die vlinder zich lekker tegoed aan de bladeren waaronder ze uit hun ei gekomen zijn.
De vruchten van de zuurzak zijn heel populair om frisdrank en ijs van te maken. De plant wordt daarom wereldwijd veel verbouwd in tropische gebieden. In Nederland is het wat lastiger om een hele vrucht op een markt te kunnen kopen, omdat hij best kwetsbaar is en dus snel plekjes krijgt bij het vervoeren. Traditioneel wordt de plant ook gebruikt voor medicinale doeleinden; de bladeren van de boom werden en worden gebruikt als medicijn tegen hoge bloeddruk. Ook denken sommige mensen (ook in Europa) dat de plant preventief gebruikt kan worden tegen bepaalde vormen van kanker, maar dit is niet bewezen.
De zuurzak is een nutsgewas, dat zeer populair is in diverse tropische gebieden. De boom is daarom op diverse continenten aangeplant. Hij is door de IUCN, op basis van de Rode Lijst-criteria, aangemerkt als een plant die de ‘Minste Zorg’ behoeft. Dus we hoeven ons vooralsnog geen zorgen te maken om zijn voortbestaan.
In de Bush, aan de Ocean-zijde van de hal kun je de zuurzak op verschillende plekken zien groeien, bloeien én vruchten dragen. Hij staat rechts halverwege de grote betonnen trap die je oploopt om de hele hal te kunnen overzien. Ook kun je een – enigszins kleiner – boompje treffen aan de zijkant van de kleinere betonnen trap dichtbij de grote waterval. Op beide plekken kun je de bloeiwijzen en de vruchten goed op ooghoogte zien hangen.
