De populaire lepelplant

In het kader van de themareeks ‘Groen vakmanschap’ van de Nederlandse Vereniging van Botanische Tuinen stellen we dit jaar steeds een bekende kamerplant aan u voor, die ook te vinden is in de Bush. In deze editie zetten we de Spathiphyllum (lepelplant) in het zonnetje.

Aronskelken

De Spathiphyllum komt oorspronkelijk uit Midden-Amerika, het noordelijk deel van Zuid-Amerika, Indonesië en de Filippijnen. Het is een bijna 50 soorten tellend geslacht uit de aronskelkfamilie. Uit deze familie komen ook in Nederland twee soorten van het geslacht in het wild voor, maar dan van het geslacht Arum: de inheemse gevlekte aronskelk en de Italiaanse aronskelk als stinsenplant. Een ander bekend geslacht is de Anthurium, met het opvallend rode schutblad, die vaak als snijbloem wordt verkocht.

Niet één bloem, maar vele

De Spathiphyllum dankt zijn sierwaarde aan de opvallende bloeiwijze, die bestaat uit een langwerpige geelgroene bloemkolf omgeven door een groot wit schutblad. Deze bloeiwijze heeft de plant ook zijn naam gegeven door de samenvoeging van twee Griekse woorden: Spathe (omslag) en Phyllon (blad).

Alle planten uit de aronskelkfamilie hebben zo’n bloeiwijze, maar de verdeling van de mannelijke en vrouwelijke onderdelen is niet voor de hele familie hetzelfde. De bloemkolf van de Spathiphyllum bestaat uit veel kleine tweeslachtige bloempjes. Elk bloempje bestaat uit een bloemdekje met centraal een iets uitstulpende stamper (het vrouwelijk geslachtsorgaan) en daaromheen de meeldraden (mannelijke geslachtsorganen). Om zelfbestuiving te voorkomen, ontwikkelen de stampers zich eerder dan de meeldraden. Die ontwikkeling is per plant net iets anders, zodat er ook rijp stuifmeel bij een buurplant aanwezig is. Het rijpen van de stampers gaat gepaard met temperatuurstijging, waardoor een voor bestuivende insecten  aantrekkelijke geurstof – namelijk salicylzuur - wordt verspreid.

Luchtfilteraar

De Spathiphyllum wordt verkocht als luchtfilterende kamerplant. Net als andere planten verhoogt de lepelplant overdag het zuurstofgehalte en de luchtvochtigheid in een kamer. Daarnaast kan de plant ook nog een aantal gifstoffen, zoals benzeen en formaldehyde, uit de lucht absorberen. Het is echter wel zo dat onderzoek naar de luchtzuiverende werking in een geconditioneerde laboratorium-ruimte heeft plaatsgevonden en dus niet vergelijkbaar is met een huiskamer. De luchtzuiverende werking in huis is in de realiteit dan ook vermoedelijk verwaarloosbaar.

Lange bloeiperiode

In het wild bloeit deze plant niet het hele jaar. De cultivars die in tuincentra te koop zijn, laten vaak wel een lange tijd hun bloeiwijze zien. Sommige planten kunnen behandeld zijn met hormonen om de bloei te forceren. Het kan dan zijn dat de plant in de thuissituatie door het wegvallen van de hormoonbehandeling nauwelijks meer zal bloeien.
Gelukkig kan een gezonde plant met de juiste verzorging in huis lang bloeien. In het wild groeit de plant op de vochtige bosbodem van het regenwoud. Dus voldoende vocht en licht, maar geen direct zonlicht, zijn belangrijk. De plant kan paar keer per jaar een aantal maanden bloeien met een rustperiode van ongeveer drie maanden. Zorg ook dat de wortels voldoende ruimte hebben en dat de potgrond goed doorlatend is. Geef tijdens de bloeiperiodes ook extra voeding.

In de Bush is de Spatiphyllum in heel grote aantallen te vinden; overal daar waar de vegetatie uit het Amerikaanse continent afkomstig is.